گیلنا- یک روانشناس گفت: بسیاری از افراد عزادار در ایام کرونا در مرحله انکار قرار گرفتهاند، زیرا جسد و تدفین را ندیده و عزاداری جمعی انجام ندادهاند.
ضرغام مهرگانفرد در گفتوگو با گیلنا در رودباراظهار کرد: سوگ یک فرایند طبیعی است که به دنبال از دست دادن یک عزیز اتفاق میافتد و کمک میکند بتوانیم به شرایط عادی برگردیم.
به گفته وی، کسی که تجربه از دست دادن یک عزیز را دارد، دچار یک بحران عاطفی میشود؛ البته در شرایط عادی مراسم تشییع و خاکسپاری و سوم و هفتم داریم؛ دوستان و آشنایان میآیند و در کنار خانواده قرارمیگیرند و احساسات منفی فرد سوگوار به صورت طبیعی و آرامآرام تخلیه و برونریزی میشود.
کرونا؛ سوگوراران بدون سوگواری
این دکترای روانشناسی با بیان اینکه طی چند ماه اخیر، عده زیادی، عزیزان خود را از دست دادهاند گفت: این افراد فرایند سوگ را تجربه نکرده و بازمانده از سوگ هستند، یعتی هنوز دوران سوگشان به اتمام نرسیده است.
مهرگانفرد با اشاره به فرایند شش مرحلهای سوگ، بیان کرد: فرد سوگوار ظرف شش ماه باید به شرایط عادی زندگی برگردد، اما امروز بسیاری از افراد در مرحله انکار و عدم باور گرفتار شدهاند و کسی که در یکی از این مراحل گیر کند، همانجا متوقف میشود.
وی، سوگواری را نوعی حمایت اجتماعی دانست و افزود: فرد سوگوار به عزاداری جمعی نیاز دارد، اما در ایام کرونایی افراد مجبور شدند به تنهایی با غمها و احساسات منفی خود کنار بیایند.
این روانشناس گیلانی یادآور شد: افراد سوگوار در مرگهای ناشی از کهولت سن آمادگی بیشتری دارند و مراحل سوگ را راحتتر طی میکنند، اما مراحل سوگ در مرگهای ناگهانی مانند کرونا شدید و پیچیده میشود و بحران عاطفی شدید اتفاق میافتد. این در حالی است که بسیاری از افراد در ایام کرونا در مرحله انکار قرارگرفتهاند، زیرا جسد و تدفین را ندیده و تسلیت اطرافیان را دریافت نکردهاند.
دکتر مهرگانفرد با بیان اینکه آگاهی به ما کمک میکند تا مراحل سوگ را بگذرانیم، اظهار کرد: افراد بعد از مرحله انکار وارد مرحله هیجان میشوند و بعد شکایت میکنند و احساس گناه درباره کمکاری خودشان به آنان دست میدهد، اما بین فراموش کردن و فراموش نکردن، چانهزنی میکنند و سپس وارد مرحله پذیرش میشوند و به زندگی عادی باز میگردند.
به گفته وی، گذر از مرحله پذیرش به مرحله بازگشت به زندگی عادی سریع اتفاق میافتد، اما رسیدن از مرحله انکار به مرحله چانهزنی طول میکشد؛ البته در فرهنگ ما فرایند سوگواری به گونهای است که هیجانات منفی سوگوار به صورت طبیعی تخلیه میشود و معمولا بعد از یک سال به زندگی عادی باز میگردد.
این کارشناس روانشناسی، مدتزمان فرآیند سوگواری را از چند هفته تا چند ماه دانست و بیان کرد: کودکان سریعتر این مراحل را طی میکنند و در بزرگسالان بستگی به کیفیت عزاداری جمعی دارد. دیدن چهره فرد از دست داده شده و بیان خاطرات و مرور عکسها و فیلمها به این فرآیند کمک میکند.
مهرگانفرد از اطرافیان خواست مانع از گریه کردن فرد سوگوار نشوند و بیان کرد: باید فرایند سوگواری را برای فرد سوگوار تسهیل کنیم تا سوگواری کامل انجام شود، زیرا در صورت انجام نشدن برونریزی احساسات منفی، فرد از نظر جسمانی و روانی دچار مشکل میشود؛ البته باید مراعات کودکان را در ریزش احساسات منفی بکنیم.
وی، نصیحت کردن فرد سوگوار را ناکارآمد دانست و اضافه کرد: جملاتی مانند «همه ما یک روز میمیریم» مانع از برونریزی عواطف و احساسات منفی میشود. در مقابل فرد سوگوار همدلی بهتر از همدردی است، زیرا همدردی کلامی است، اما همدلی تنظیم احساسات ما با طرف مقابل است و در همدلیها برونریزی احساسات راحتتر اتفاق میافتد.
این کارشناس رودباری، فضای مجازی را فرصتی برای سوگواری در ایام کرونا دانست و ادامه داد: تشکیل گروهی از خویشاوندان و بارگذاری عکسها و فیلمها و خاطرهگویی و حتی برقراری تماس تصویری به فرد سوگوار کمک میکند تا بازمانده از سوگ نباشد.